YKS'ye Hazırlanma Süreci 2: Ders Nasıl Çalışılmalıdır?

“YKS'ye Hazırlanma Süreci 1: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler” başlıklı yazının devamı olan bu yazıda genel olarak ders çalışma esnasında dikkat edilmesi gerekenler, yapılması ve yapılmaması gerekenler gibi konulara değinmeye çalıştım. Ancak ders çalışırken yapılması gereken şeylerden önce yapılmasını önerdiğim iki konuya da kısaca değinmek istedim: Program oluşturmak ve eğer yapabiliyorsan aklındaki şeyi yapmak. Böyle kısa bir girişten sonra konuya giriş yapmanın gerektiğini düşünüyorum :)

Program hazırlamak, düzeni ve disiplini sağlayan ve zaman yönetimini kolaylaştıran en önemli konulardan biridir. Bir bireyi en iyi tanıyan yine kendisidir. Hangi saatte/ vakit aralığında neyi nasıl yapabileceğini herkesten iyi bilir. Bu doğrultuda bir program oluşturması faydalı olacaktır. Örnek verecek olursak diyelim ki bir öğrenci o gün Türkçe, Tarih ve Coğrafya dersinden konular çalışmış ve sorular çözmüş olsun. Üzerine matematik dersini de eklemek istedi. Geç saatlerde ders çalışmayı da sevmiyor, isteksiz oluyor ve saat akşam 10 oldu. Çalıştığı dersler ve o gün gerçekleşen diğer faaliyetler nedeniyle kafası birçok şeyle doldu. Matematik de çalışmak istiyor. Çalışıyor, konu tekrarı yapıyor ama bir süre sonra unutuyor ve bunun da farkına varıyor. “Çalışıyorum ama olmuyor, aklımda bir şey kalmıyor” diyor. Dersten verim alamıyor. Bu durum ne ile ilgili olabilir? Kafasının dolu olmasını saymazsak bireyin kendini tanıyamaması ya da yanlış tanıması ya da tanıdığı hâlde buna uygun hareket etmemesi ve bu doğrultuda bir program oluşturması. Yani birey, hangi vakitte ders yapabiliyorsa ve hangi zaman aralığında hangi dersi anlayabiliyorsa önce bunu keşfetmeli ve buna göre bir program oluşturmalıdır. Bu durum, aynı zamanda programın uygulanabilirliğini de arttıracaktır.

Bazen öğrenciler, çalıştıkları konuları anlayamaz. Bunun nedeni bir önceki maddede saklı olabilir. Ya da anlayarak çalışmak yerine çalışmak için çalışırlar. Bunu da kasıtlı ya da kasıtsız olarak yapabilirler. Fakat burada önemli olan nokta çok çalışmak değildir, verimli çalışmaktır. Bu konuda; Verimli ders çalışma saatleri başlıklı makalemizi inceleyebilirsiniz. Mesele gün içerisinde çok soru çözmekten veya çok konu çalışmaktan ziyade az ve anlayarak soru çözmek veya konu çalışmaktır. Bu durum, kalıcılığı da arttıracaktır.  

Ders çalışmaya başlamadan önce öğrencinin aklında bir şey varsa ve bunu yapabilecek durumdaysa birey, çalışmaya başlamadan önce aklındaki şeyi yapmalıdır. Aksi takdirde aklı onda kalacaktır ve bu durum, dikkatin derse verilmesini zorlaştıracaktır. Ders çalışırken öğrencinin aklında bir şey oluşmuşsa ve bunu yapabiliyorsa onun çalışmaya devam etmek yerine ara vermesi ve aklındakini yapması yine mantıklı olandır. Aksi takdirde yine aynı durum gerçekleşecektir. Bu durumda da zamanın verimli kullanılamaması ve dersten verim alınamaması gibi durumlar söz konusu olacaktır.  

Gerekli olmadığı sürece yatarak ve bunun gibi pozisyonlarda ders çalışmak yerine oturarak ders çalışmak, doğru olanı yapmaktır. Çünkü yatarak ders çalışan bir bireyin dikkatini toplaması ve sürdürmesi vb. durumlar sağlaması, oturarak çalışanlara göre daha zordur. Ayrıca hazırbulunuşluk düzeyi de, yani öğrenmeye açık olma durumu, daha düşüktür. Ayrıca da daha çabuk uykusu gelir diye düşünüyorum :)

Bu söyleyeceğim şey kulağa biraz tuhaf gelecek ama deneme çözme esnasında oturmaya önem verilmelidir. Okulda, evde ya da başka bir alanda çözülen YKS provası niteliğindeki denemelerde gerçek sınavdaymış gibi oturulması ve su ile 3 şeker (şekerleri ÖSYM veriyor) dışında bir şeyin bulundurulmaması gerekir. Bu denemelerde bir öğrenci, istediği zaman ayağa kalkabilir, bir şeyler yiyebilir ve bu onun özgür iradesindedir ancak gerçek sınavda bunları yapamayacaktır. TYT'nin 135 ve AYT’nin de 180 dakika olduğunu düşündüğümüzde de YKS provası niteliğindeki denemelerde bu önerinin önemli olduğunu düşünüyorum.

Ders esnasında dikkat dağıtan şeylerden uzak durmak gerekir. Bu dikkat dağıtıcı durumlar o an çalışılan konu veya ders dışında masa üzerinde bulundurulan test, kitap veya o an kullanılmayan başka şey, dersle alakası olmayan başka bir şey (örneğin oyun), dinlenilen müzik vb. şeyler olabilir. Örneğin bir öğrenci Matematik çalışıyor ve masa üzerinde matematikten daha çok sevdiği bir ders olan Türkçe soru bankası var. Matematikten sıkıldığı an önce gözünün sonra da aklının o derse kaymaya başlaması ve onu düşünürken de Matematik dersine dikkat yoğunlaştırmasının zorlaşacak olması gibi durumlar söz konusu olacaktır. Yine ders çalışırken bir şeyler yemeyi veya su dışında bir şeyler içmeyi de çok fazla önermiyorum. Ara sıra belki yapılabilir ama sürekli yapılırsa ve alışkanlık hâline getirilirse, bu alışkanlık yerine getirilmediği takdirde birey üzerinde bir his oluşacaktır. Eksiklik, yoksunluk, rahatsızlık veya bireye göre başka bir şekilde adlandırılabilir bu his. Gerçek sınavda verilen şekerler bunun yerini ne kadar doldurabilir bilemem ama gerçek sınavda da büyük ihtimalle bu his yaşanacaktır. Ayrıca da bana ne kadar katılan olur bilemiyorum ama çalışma esnasında bir şeyler yemenin başka bir işle uğraşmak gibi bir şey olduğu için de dikkat dağıtıcı bir durum olduğunu düşünüyorum :) Matematik özel ders veya online matematik dersleri'ne ihtiyacınız varsa sayfamızdan en iyi öğretmenleri inceleyebilirsiniz. 

Konu çalışırken bireyin kendi anlayabileceği şekilde özet çıkartması konunun anlaşılmasını kolaylaştırmasının yanı sıra görme, dokunma (yazma işlemi) ve (okurken anlatır gibi konuşarak okuyorsa) işitme gibi birden fazla duyuyu da harekete geçirdiği için kalıcılığı da sağlayacaktır. Özellikle de konu kitaplarında uzun veya karmaşık cümleler varsa özetlenmesini öneririm. Daha kolay anlaşılacaktır.

Bu yazının son maddesi olarak da söyleyebilirim ki ders çalışma esnasında molalara önem verilmelidir. Yaklaşık 40 dakikalık bir süreden sonra dikkatin sürdürülmesi zorlaşır ve dikkat iyice dağılmaya başlar. Bu nedenledir ki belli aralıklarla mola verilmesi hem dersten verim alınması açısından hem de bireyin dinlenip daha iyi derse konsantre olabilmesi açısından önemlidir. Ankara özel ders sayfamızdan konumunuza en uygun öğretmenlerimizi inceleyebilirsiniz. 

Bu yazıda kısaca dersin nasıl çalışılması gerektiğinden bahsetmiş olduk. Bir sonraki yazıda ise sürecin yapılandırılmasındaki diğer birkaç konuya değinilecektir.