Çocuklara Matematik Nasıl Öğretilir?

Modelleme İle Matematik Öğretimi 

Aslında öğrencilerin matematikte bir çok şeyi karştırmasının ve yapamamasının nedeni somut ve soyut arasındaki geçişte zorlanılmasıdır. Bu konuda öğrencilerin her bir sembol ve yahutta şekille ilgili bağlantıları kurmasını sağlamak için modelleme bir araç olarak görülebilir. En basit şeyleri bile şekillerle çizip öğrenci zihninde canlandırıp bağlantıları sağlarsak öğrenci düzgün ve hatasız bir şekilde soru çözecektir. Bir çok şeyi ezbere vermek yerine temel bu şekilde oluşturulabilir ve bunun üstüne bol bol pratik yaparak öğrencinin daha çok öğrenmesi sağlanabilir. Sadece bu, öğrenciler için değil her kesim için modellerle öğretim yapma destekleyici bir durum olabilir. Örneğin diferansiyel geometride bir çok soyut durumu matlab ile çok rahat bir şekilde öğrenebildim. Mustafa Yağcı'nın heron formülünü geometri kullanarak ispat edişi daha çok kalıcı olduğundan aklımda kaldı. Zaten matematiğin geçmişi de incelediğimiz vakit zamanında Türk-İslam matematikçilerinin birçok matematik sorusunu çözmede geometriden faydalandığını göstermiştir. Cebirin babası olan Harezmi iki bilinmeyenli denklemlerin çözümünü cebir karoları yani dikdörtgen alanları ile hesaplamış. Ömer Hayyam 3.dereceden denklemlerin çözümünde koniklerden yararlanmıştır.

Biz öğretmenler şu anda denklemleri anlatırken ilk aşamada hala Harezmi'nin yöntemi olan cebir karolarını kullanmaktayız. Çünkü öğrenci için X veya Y'yi bir nesne ile ifade etmek daha kalıcı olacaktır. Somut nesneleri beyin hızlı bir şekilde kabul eder. Ama soyut nesneleri soyut olduğu için zaten ilişki kurmada zorlanacaktır. Gelişimin temel özelliklerinden biride somuttan soyuta olduğu için ve anlamlı öğrenmelerin gerçekleşmesi için yeni öğrenilen durum önceki öğrenme ile bağdaşmalı ve daha basit olmalıdır.

Aslında görüldüğü gibi modelleme aslında hayatın her yerinde kullandığımız bir durum bir şeyi anlamak için çeşitli imajlar yapmamız o şeyin öğrenim/ öğretim sürecini kolaylaştırıyor. Yani kısaca anlatmak istediğimiz dili matematikten çıkararak daha basit dile indirgememiz ile gereken iletişimi daha cok sağlamış oluyoruz ve unutmamalıdır ki biz öğretmenlerin muhatap olduğu bireyler genelde çocuklardır. Bazen bir yere odaklanmada çocuklar bizden çok güçlük yaşayabiliyorlar. İlgileri onların çok çabuk dağılabiliyor. Bu sebepten çocuklara hiç öğretememektense öğretim/öğrenim sürecinin uzun olması bizim için bir kayıp değildir. Birey zaman içinde daha çok algısı açılıp daha çok bağlantı kuracaktır.

Oyunlarla Matematik Öğretimi 

Çocuklar oyunlara bayılırlar hele ki siz sınıf içinde konuları oyunlarla anlatabiliyorsanız sizden değerli prestijli öğretmen yoktur. Yaşadığım bir anekdotu paylaşmak istiyorum. Yaklaşık 6 sene önce ilk görev yerindeyim ve daha yeni atandım. Tabi o kadar KPSS kitabı okuduki öğrenci iken sunumlar yaptık sınavlara çalıştık vs. bir sürü çalışma oldu. Artık uygulama vakti sınıfa girdiğim vakit bunu denemek istedim. Konu rasyonel sayılarda bölme öğrencilere ilk başta bölmenin mantığını anlattığım için ters çevirip çarpmaya çocuklar çok tepki gösterdiler neden ters çevirip çarpıyoruz bölme yapmamız falan gerekir gibi dönütler sürekli alıyordum bende bu sefer bölmenin mantığından giderek paydaları eşit olan kesitlerde paylar bölünür dedik eşit değilse eşitlemek gerektiğini söyledik. Bu sefer daha çok sarpa sardı çünkü öğrenci her seferinde bunu uygulamaya çalıştı. Örneğin çarpma işleminde de bunu düşündü belli bir süre sonra bölme işleminde payda eşitliğini unutarak artık ne yapacağını bilmedi. Bende bu problemin üzerine kesirlerde bölme ile ilgili her bir öğrencinin üzerine kesirler yapıştırdım. Daha sonra bölme yapacağımız kişileri seçtik. İki tane işaretçi seçtik. İlk başta iki kastımızın yazılı olduğu öğrencileri çıkarıp araya bölme işlemini koyacak öğrenciyi seçtik. İlk öğrencinin değişmeyeceğini işaretin değişeceğini ikinci öğrencinin ter duracağını söyledik. Ters durma işi biraz sıkıntılı idi ama ben bu durumu yaparak hallettim. Sonucu bu şekilde bulduk.

Gördüğüm tabloyu söyleyeyim. Öğrenciler sıradanlıktan uzaklaştılar. Karşılıklı konuşma gibi ve onlara uzak olmayan bir dili kullandım oyun. Gene öğrencilerin karıştıracağı şekilde geleneksel anlattım ama öğrencilerin hepsi bilgileri kaptılar. Her bir öğrenciye nasıl yapacaksın diye sorduğumda bölmeyi her bir öğrenciden gerçekten düzgün cümleler aldım. Belli bir süre geçti tabi hayli ile unutanlar oldu ve unutan öğrencilerime şunu sordum geçenlerde hani oyun oynamıştık ya orda X kişisi ne yapıyordu dedim duruyordu dedi Y kişisi ile Z kişisi ne yaptı bölmeyi çarpma yaptı. T kişisine ben ne yaptım hocam ters cevirdiniz hatırladım dedi.

Yani buradan çıkaracağımız sonuç çocuklara oyunlarla öğretin tabi her zaman bu mümkün olmayabilir ama mümkün olduğunca yapın çünkü somut yaşantılar uzun zaman akılda kalır. Özellikle ilköğretim matematik öğretimi nasıl olmalıdır sorunun cevabı: Oyunlaştırarak matematik öğretimi 

Matematik Öğretmeni - Mert Titiz