Ses Eğitimi Nedir, Nasıl Yapılır?

Bu yazımızda

• Ses eğitimi,

• Ses geliştirme,

• Ses geliştirme yöntemleri ve teknikleri 

• Şan dersleri eğitimleri,

• Ses egzersizleri 

üzerine merak edilen konulara odaklandık. Umarız işinize yarar! Keyifli okumalar :) 

Şan Dersi

Şan eğitimi, doğru ses kullanımını amaçlayan bir teknik eğitimdir. Şan dersleri doğru nefes ve beden kullanımı, ses perdelerinin doğru kullanımı gibi sesin profesyonel anlamda sağlıklı ve doğru olarak kullanılmasını öğretmeyi amaçlar. Şan derslerini elbette sadece ses sanatçısı olmak isteyenler değil aynı zamanda sesini doğru kullanmayı öğrenmek isteyen veya hobi olarak müzikle ilgilenenler hatta sadece rahatlamak isteyen kişiler de alabilir. Yanı sıra sesini aktif olarak kullanan öğretmenlerin de şan dersini almaları, ses kaslarının yorulmasını ve ses kısılmalarının önüne geçmelerine ciddi katkı sağlar.

Özellikle ses ve sahne sanatçıları için şan eğitimi almak kaçınılmazdır, çünkü bu kişilerin açık alanda sesin nasıl dağıldığını veya kapalı alanda birçok kişiye sesin nasıl ulaştırılacağını bilmeleri gerekir. Şan derslerinde ilk aşama nefes alış şeklinin düzeltilmesidir. Öğrencinin diyaframdan aldığı nefesini teknik olarak doğru öğrenip pratikte de istisnasız bir şekilde doğru yapana kadar bu nefes dersleri devam eder. Daha sonrasında artık ses eğitimine sıra gelir. Bu aşamada ses tellerinin öğretilmesi, öğrencinin ses aralığının belirlenmesi, yüz kaslarının doğru kullanımı, ses renginin belirlenmesi gibi temel noktalara odaklanılır. Her eğitmen farklı bir tarzda eğitim verebilir, çünkü her öğrencinin ses geçmişi farklıdır. Bu yüzden belli bir ezberden gitmek ya da ses rengini ve tekniğini sevdiğiniz kişinin özelliklerinin kendinize aktarmaya çalışmak hatalı olacaktır. Çünkü öncelikle kendi ses renginizi bulmanız ve ona göre bir eğitim almanız gerekir. Şan dersleri takibi disiplinli ve eksiksiz yapılmalıdır. İlk zamanlarda eğlenceli olan dersler bir süre sonra yormaya ya da sıkmaya başlayabilir. Fakat bunun bir eğitim olduğunu ve aşamaların git gide zorlaşabileceğinin bilincinde ve yüksek bir motivasyona sahip şekilde derslere gidin.

Ses aralığı nedir?

Ses aralığı kişilerin rahatlıkla çıkarabildikleri en ince ve en kalın notalar tespit edilerek bulunur ve temelde 6 ses renginden biri olarak tespit edilir, bunlar: Bas, Bariton, Tenor, Alto, Mezzo-Soprano ve Soprano. Bunlardan ilk üçü erkek, diğer üçü ise kadın sesidir. Bu ses renkleri kendi aralarında kalın ve ince olarak sınıflanır. Bas ve bariton en kalın erkek sesleridir ve tenor en ince erkek sesidir. Alto en kalın kadın sesiyken mezzo-soprano, alto ve soprano arasındaki ses rengidir. Elbette bu seslerin tayininde çıkarabildiğiniz en yüksek ve en alçak ses değil bunların en rahat şekilde çıkması önemlidir. Yani ses renginiz tamamen sizin rahat bir şekilde çıkarabildiğiniz sesler aralığında belirlenir. Bazı kişiler ses tellerine zarar verecek kadar zorlayarak pes ve tiz sesler çıkararak kendilerine bir ses rengi oluşturmaya çalışsa da bu zamanla ses tellerinde yıpranma ve hatta sesi kaybetme ile sonuçlanabilir. Sonuç olarak şan derslerinden öncelikli olarak ses renginizin doğru tespiti çok önemlidir. Çünkü ses renginin yanlış teşhisi kişinin derslerde zorlanmasına, sesinin boğulmasına ve ses tellerinin yıpranmasına kadar olumsuzluklarla sonuçlanabilir. Uç ses renklerinin karıştırılması mümkün olmasa da ara renkler uzman olmayan eğitimcilerin hatası yüzünden karıştırılabilir.

Ses eğitimi nedir, şan derslerinde neler öğretilir?

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi şan derslerinin aslında en temelinde doğru bir diyafram kullanımı yatar. Nefesini doğru kullanabilen kişi ses çıkışlarını ve ses aralığını iyi ayarlar ve çıkarmak istediği sesi doğru nefes kontrolü ile kolaylıkla çıkarabilir. Yanlış nefes alışınızı düzeltmeniz ve sadece derslerde değil her nefes alışınızda düzgün bir nefes alış-verişi sağlamak kolay bir süreç olamayabilir. Fakat iyi bir şan eğitiminin temeli olan diyafram kullanımında pes edilmemeli ve süreç ne kadar uzun olursa olsun istikrar gösterilmelidir.

Diyafram kullanımı ve nefes kontrolü derslerinden sonra ses egzersizi dersine geçilir. Bu derslerde öncelikle rahat bir ortamda hissetmeniz çok önemlidir. Çünkü egzersizler sizin çıkarabildiğiniz sesleri öğrenebilmede ve bunu yaparken gerilmeden ve strese girmeden yapabilmeniz çok önemlidir. Stres anında vücudumuzu kasarız ve gerilen kaslarımız ses çıkışımızı olumsuz etkiler. Bu yüzden adım adım; dudak, çene, dil hareketleri yapılır ve sizden birkaç hece veya taklit sesler ile en bas ve en tiz sesler arasında gidip gelmeniz istenir. İlk başlarda çıkamadığınız tiz sesleri bu egzersizler sayesinde daha temiz ve net bir şekilde çıkarabildiğinizi zamanla göreceksiniz. Ama unutulmaması gereken iki şey kesinlikle diyafram desteği ve konforlu bir ses çıkarmaktır. Bu yüzden diyaframın doğru kullanımı derslerde çok önem verilen bir konudur. Anlık çıkarabildiğiniz sesler değil her zaman net ve konforlu bir şekilde çıkarabildiğiniz sesler sizin ses aralığınızdadır. Bu yüzden derslerde kendinizi ses çıkarma konusunda bir yarışa sokmanız ya da kasmanız sizin zararınıza olacaktır.

Sesi Geliştirme Teknikleri - Ses Geliştirme Yöntemleri

1. Uzun ve dik bir duruş
2. Diyafram nefesi
3. Rahatlamak
4. Isınma

Bu bölümde şan eğitimi alan, ses eğitimi derslerine giden öğrenciler için sesi geliştirme yollarından bahsedeceğiz.

Her şarkıcı sesini geliştirmek ister. İş ahlakının kalitesinin ve diğer birçok faktörün yanı sıra, en amatör ve profesyonel şarkıcılar arasında gerçekten küçük bir fark vardır. Genellikle yeni başlayanlarla bir süredir şarkı söyleyenler arasındaki en büyük fark kullandıkları şarkı teknikleridir. Birçok profesyonel şarkıcı, kariyerleri boyunca geliştirmiş olabilecekleri kötü alışkanlıkları ortadan kaldırmak için yıllarca süren ses derslerinden yararlanır. Bu yüzden bugünün yazısında size profesyonellerin şarkı sesini geliştirmek için kullandıkları 10 farklı şarkı söyleme tekniğini anlatmak istedik.

Uzun ve dik bir duruş

Sesini iyileştirmek için kullanabileceğin ilk teknik, uzun bir duruşa sahip olmaktır. Bu teknikte, ayaklarınız kalça genişliğinde olacak şekilde açık duracaksınız. Omuzlarınız da kalçalarınızın hizasında olmalıdır ki aynada kendinize baktığınızda her şey düz bir çizgide olsun. Ayrıca göğsünüzü rahat bir şekilde yukarı kaldırmanız ve göbeğinizi içeri sıkıştırmanız da önemlidir.

 Diyafram nefesi

İkinci şarkı söyleme tekniği diyafram nefesi. Pek çok öğretmen, şarkıcılarıyla nefes kontrolü ve nefes alma tekniklerini öğretmek için tonlarca zaman harcıyor. Bununla birlikte, bir şarkıcının nefes alma tekniğini düzeltmenin şarkı söylemesinde kesinlikle büyük bir fark oluşturabileceğini söyleyebiliriz. Şarkı söylemek için uygun nefese diyafram nefesi denir. Bu teknikte, nefes alırken mideniz genişleyecek ve nefes verirken büzüşecek şekilde nefes almanız gerekir. Nefesin kaburgaları genişletmesine izin vermek yerine, nefes aldıklarında kaç kişinin midesini sıkıştırdığına şaşıracaksınız.

Rahatlamak

Üçüncü şarkı söyleme tekniği rahatlamaktır. Rahatlamak kulağa genel bir şarkı söyleme tekniği gibi gelse de, sesinizdeki bazı dış kasları gevşetmeyi öğrenmek sesinize gerçekten yardımcı olabilir.

 Isınma

 İyi performans için ısınma çok önemlidir. İyi bir ısınma, herhangi bir mukusun ses kıvrımlarını temizleyecek ve bölgeye daha fazla kan akışı sağlayacaktır. Göğüs registerı ve kafa registerınızın bir karışımıyla şarkı söylemeyi öğreniyorsanız, doğru şekilde ısınmak inanılmaz derecede önemlidir.

Bu yazımızda ses eğitimi, ses geliştirme, şan dersleri eğitimleri, ses egzersizleri üzerine merak edilen konulara odaklandık. Umarız işinize yarar! Diğer sorularınız için yorum atmayı unutmayın.