Rusça Cümle Yapıları ve Örnek Cümle Kullanımları

Rusçada cümle yapıları

Olumlu cümle yapısı:

En temel biçimde Rusçada cümle isim, yüklem, nesne formülü ile kurulurken, Türkçede isim, nesne, yüklem formülü vardır. Rusçada yüklem cümlede genellikte özneden sonra gelir, nesne durumundaki söz öbekleri ise cümlenin sonunda yer alır. Online Rusça dersleri almak isterseniz sayfamızdan en iyi öğretmen araştırması yapabilirsiniz. 

Soru cümlesi:

Rusçada, Türkçede olduğu gibi, soru eki bulunmamaktadır. Bu sebeple Rusçada, "kim?", "ne?", "ne zaman?" vb. soru zamiri içermeyen sorular yapılırken, söylenilenin soru olduğunun anlaşılabilmesi için, cümlenin sonuna soru işareti "?" konulmalıdır. Bahsedilen durum yazılı ortam için geçerlidir. Konuşmada ise soru, ses tonunun düzenlenmesiyle, vurgu yoluyla yapılmaktadır.
Soru zamiri içermeyen soru cümleleri, yazıda ve konuşmada olumlu cümleden yukarıdaki özellikler ile ayrılmaktadır. 

Olumsuz cümle:

Olumsuz biçimi, sözcüğün önüne “НЕ” (“değil/değildir”) edatının gelmesiyle oluşur, başka hiç bir sözcük değişmez. Edat vurgusuzdur, “nye" olarak okunur. Fiil, sıfat, ad için edat aynı.Olumsuzluğu güçlendirmek için “не” edatıyla birlikte “ни” edatı da aynı cümle içinde kullanılabilir.

-Никто не знает/Никогда не будет

Emir cümlesi:

Rusçada emir kipi ekleri -и, -й, ve -ь ekleridir. Birden fazla kişiye hitap ediyorsak ya da kibarca bir istekte bulunacaksak bu eklerin sonuna -те eki getiririz. Bu ekler hem bitmiş (СВ-) hem de bitmemiş (НСВ) fiillere eklenebilir fakat bunun da bazı kuralları vardır.

• 1. Fiil üçüncü çoğul şahsa (onlar-они) göre çekimlenir.
• 2. Sondaki -ют eki atılır.
• 3. -и, -й, ve -ь eklerinden uygun olan getirilir.

a) -й ve -йте ekleri -ют eki atıldıktan sonra sondaki harf sesli harf ise getirilir.

Fiil: я читaю, они чита-ют
Emir:   читай!  читайте!

b) -и ve -ите ekleri -ют eki atıldıktan sonra sondaki harf sessiz harf ise ve fiil birinci tekil şahsa göre çekimlendiğinde vurgu son harfte ise getirilir.

Fiil: я пишу, они пиш-ут.
Emir:   пиши!  пишите!

c) -ь ve -ьте ekleri -ют eki atıldıktan sonra sondaki harf sessiz harf ise ve fiil birinci tekil şahsa göre çekimlendiğinde vurgu son harfte değil ise getirilir.

Rusça çeviri uygulamaları başlıklı makalemizi incelemenizi tavsiye ederiz. 

Belirtme cümlesi:

Türkçede belirtme cümlesi olarak bilinen yapı Rusçada belirtme hali yani "Винительный падеж" olarak geçmektedir.Genel olarak kimi? neyi? (Кого? Что?)sıfatlar için ise hangisini? nasılını? (cansız eril ve nötr cins isimler için-Какой?/canlı eril cins isimler  için-Какого?/dişil cins isimler için-Какую?) sorularını cevaplamaktadır.

Винительный Падеж-erkek cinste ismin canlımı yoksa cansızmı olduğu önemlidir,bu duruma özellikle dikkat etmeliyiz.Yani erkek cinste ismin –i hali için önce canlı olup olmadığına bakılır.Erkek canlı isimler А/Я soneklerini almaktadır.

Dişi cinste ismin canlı olup olmadığı önemli değildir.Dişil cins isimlerin tamamı sonek almak durumundadır.
İsmin son harfi –a ile bitiyorsa –a harfi düşer ,yerine –у harfi gelir.
İsmin son harfi –я ile bitiyorsa –я harfi düşer yerine –ю harfi gelir.
Belirtme halinde nötr cins isimler ise etkilenmez.

Ünlem Cümlesi:

Ünlem cümlesi ise  Rusçada ayni Türkçedeki gibi sevgi, korku, şaşma, hayret, seslenme, coşkunluk, heyecan ve sitem ifade eden cümlelerdir.

Ünlem cümleleri, ünlemlerle, bazı sıfatlarla, emir kipiyle, “ki” bağlacıyla, haykırmalarla ve ses tonuyla kurulur.