Edebiyat Dersine Nasıl Çalışır? Edebiyatta Soru Çözme Stratejileri

Türk Dili ve Edebiyatı nam-ı diğer edebiyat, eşit ağırlık ve sözel öğrencilerini oldukça zorlayan bir sınav alanıdır. Bu alan yıllardır yanlış öğretim metoduyla öğrencilere öğretilmeye çalışılmakta bunun neticesinde de bu alan sevilmeyen ve öğrencileri zorlayan bir hal almıştır. Herhangi bir öğrenciye "edebiyat " deseniz suratı değişir alınlar kırışır. Buna sebep olan da ezberci anlayıştır. Ezberci anlayış kısa süreli akılda kalan, kullanılacağı zaman da hatırlanmakta oldukça zorlanılan bir yöntemdir. Günlük hayatta kullanılmayan her bilgi ezberciliğe ve unutulmaya zorlanmaktadır.

Edebiyat ünitelerinin genişliği, alanlarının genel olması, sürekli yeni bilgi cümleleriyle anlatılması; yüzlerce yazarın ve binlerce eserin söz konusu alana dahil olması bu alanı sınava hazırlananlar için kabusa çevirmeye yetmektedir. Bu yazımda bu kadar çetrefilli bir dersin ne kadar kolay öğrenilebileceği husunda sizlere tavsiyelerde bulunacağım.

A- Edebiyat Konu Çalışma Yöntemleri

1. Edebiyat ünitelere bölünerek belli bir sıraya göre çalışılmalıdır. Mesela önce edebiyat bilgileri ardından edebi sanatlar ardından edebi akımlar ardından da Batı edebiyatı tarihi gibi vb.)
2. Her konuya ilişkin mutlaka kendi el yazınızla özet bir not defteri oluşturmalısınız.
3. Her konunun sezdirici bilgileri vardır. Bunları mutlaka birer cümleyle not ediniz.
4. Çalışılan konuya ilişkin terimler ve bilinmeyen kelimeler sözlüğü oluşturmalısınız. Çalışırken karşınıza çıkan bilmediğiniz anlamadığınız veya ilk kez duyduğunuz sözcükleri mutlaka sözlük anlamlarıyla birlikte not etmelisiniz.
5. Edebiyat konuları doğrudan hayatla ilgilidir. Hemen hemen her üniteyle ilgili bir video bir resim mutlaka denk gelecektir. Bunları inceleyip, dinleyip, izleyip dikkat cekici notlar almalısınız. Bu tavır bilgiyi somutlaştırmayı kolaylaştıracaktır.
6. Özellikle yazar ve eserlere çalışılırken yazarların hayat hikayelerini, hayatlarındaki ilginç olayları öğrenmeye ve o yazarı bu ilginç yönüyle zihninize kodlamaya çalısınız.
7. Her konuyu bitirdiğinizde kendi oluşturduğunuz notlarınızı arkadaşlarınıza, aile üyelerinize en azından ayna karşısında kendinize anlatınız.
8. Çalıştığınız konuya ilişkin ünite sonu soruları hazırlayıp konuyu soru cevap şeklinde tekrar etmelisiniz.

İlgilinizi çekebilecek bir içerik: Sözel derslere nasıl çalışılır?

B- Edebiyat Soru Çözme Stratejileri

1. Edebiyatta soru çözümü mutlaka çözümlü soru bankasından yapılmalıdır.
2. Yanlış cevaplar ve boş bırakılan sorular mutlaka çözümlü soru bankasından konu tekrarı mahiyetinde okunmalı, çalışılmalıdır.
3. Genel olarak edebiyatta soru çözerken yanlış cevaplar ve doğru cevap fark etmeksizin soruya ait tüm seçenekler incelenmelidir. Yani doğru cevap A deyip diğer seçeneklere bakmadan geçilmemelidir.
4. Bir soruya verdiğiniz cevap yanlışsa doğru cevabın niye bu olduğu, yanlış cevabı niye işaretlediğiniz konusunda konu tekrarı yapılmalıdır. Bu yöntem kendini kontrol etmenin en doğru yoludur.
5. Soruların açıklama metni en özet konu anlatımıdır.
   Yazar - yazar/eser - eser soruları ağırlıklı olmak üzere soruya verilen tüm seçeneklere mutlaka notlar düşmeli.  Açıklama metinleri titizlikle okunmalıdır.
6. Her bir bölüm için önceden hazırlanan özel ders notları soru çözerken mutlaka yanıbaşınızda bulunmalı ve soruları bu notlarınızdan faydalanarak çözmelisiniz.
7. Her ders için önemlidir ama edebiyat için olmazsa olmazdır ki gecmiş yıllarda çıkmış sorular çözülmeden asla sınava girmeyiniz. En azından son beş yılın çıkmış sorularını çözünüz...

Unutmayınız: "Emek verilmeden hiçbir başarı elde edilemez. Ne kadar emek verirseniz o kadar başarılı olacaksınız..."

Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni - Recep Usta